Even snel een 3D printer of een lasersnijder nodig? Zoek je een plek om je nieuwe robotarm of vliegende drone te testen? In Rotterdam kan het!
Voor Vers Beton sprak ik met Vincent Wegener, co-eigenaar van RDM Makerspace, ofwel; de sportschool voor makers.
“Grote bedrijven ontdekken hier steeds meer de kracht van samenwerken met start-ups om nieuwe innovaties te ontwikkelen.”
Om te kunnen begrijpen wat RDM Makerspace is, moeten we even terug in de tijd. Vroeger stond RDM voor Rotterdamse Droogdok Maatschappij. Zesduizend man werkten hier, in Heijplaat, aan de scheepsbouw. Tegenwoordig staan de letters voor Research Design Manufacturing. Onderwijsinstituten, onderzoekscentra en bedrijven werken hier nu samen aan beter techniekonderwijs, nieuwe kennis en duurzame innovaties die nodig zijn voor de haven en stad Rotterdam. Het middelpunt van de RDM Campus is het Innovation Dock, met een vloeroppervlak van zo’n 23.000 vierkante meter. De ruimte is verdeeld in zones; in een grote waterbak kunnen bedrijven op schaalmodel scheepvaart testen. In een door veiligheidsnetten ommuurde zone kan straks geoefend worden met vliegende drones.
Sinds anderhalf jaar huist RDM Makerspace, een initiatief van Vincent Wegener en Jurjen Lengkeek, in diezelfde loods.
Vincent, wat is RDM Makerspace?
“Ik zeg altijd, RDM Makerspace is een sportschool voor makers. Je wordt lid of je neemt een dag- of strippenkaart, maar in plaats van toegang tot gewichten en loopbanden, kun je hier onder meer gebruik maken van 3D printers, lasersnijders, CNC frezen en lasapparatuur. Mits je er veilig mee kunt werken natuurlijk.
Daarnaast bieden we ook cursussen en workshops aan. Sowieso voor de gebruikers van RDM Makerspace om te leren werken met die machines, maar we ontvangen ook groepen tijdens bedrijfsuitjes of techniekdagen voor scholen. Leren lassen, een workshop 3D printen, of je eigen houten meubel maken. Er is van alles mogelijk. En de reden dat dit nu allemaal mogelijk is, is te danken aan de derde industriële revolutie waar we nu midden in zitten.”
De derde industriële revolutie?
“In het kort komt het er op neer dat dankzij de daling in prijzen van machines, de toenemende rekenkracht van computers, het gebruikersgemak van software en het delen van kennis via internet, iedereen opeens de mogelijkheid heeft om zelf dingen te maken, waar dit voorheen te duur en complex was voor de gewone burger.”
Wie maken er gebruik van de Makerspace?
“We bedienen een heel breed spectrum, van start-ups tot grote bedrijven. Wij zien dat veel zzp’ers, start-ups, kunstenaars een plek zoeken waar ze ruimte hebben en aan een community kunnen deelnemen. We zijn nu anderhalf jaar bezig en zien een stijgend aantal leden uit Rotterdam. Maar we werken ook samen met YES!Delft van de Technische Universiteit. Het is een hele leuke community waardoor mensen blijven plakken.”
Hoeveel leden hebben jullie?
“Inmiddels zijn er een tiental leden die hier echt dagelijks zijn en nog zo’n 150 mensen die eens per maand langskomen om – bijvoorbeeld – de lasersnijder te gebruiken. Het afgelopen jaar gaven we workshops aan ruim duizend mensen. En dan nog alle bedrijfsuitjes en congressen.”
Hoe is de Makerspace ontstaan?
“RDM Rotterdam, eigendom van het Rotterdamse Havenbedrijf, bestond natuurlijk al veel langer. In 2009 hebben de Hogeschool Rotterdam, het Albeda College en later Zadkine samen met een aantal grote bedrijven hier hun intrek genomen. Op een gegeven moment ontstond de behoefte om iets te doen voor en met kleine ondernemers en start-ups. Op RDM staan vele machines en is veel ruimte en zo kwamen we op het idee van de Makerspace; toegang tot deze faciliteiten zoals je toegang hebt bij een sportschool. Dit concept bestaat al langer in de VS, dus voordat we onze eigen Makerspace startte zijn we naar de VS gegaan en hebben we verschillende Makerspaces bezocht in onder andere New York, Boston en Detroit.
Toen hebben wij dus een plan ingediend, niet alleen gericht op machines maar ook op zones waar je kunt vliegen met drones, robotarmen kunt testen, enzovoorts. Ons plan werd omarmd door de Hogeschool Rotterdam en Havenbedrijf Rotterdam. Zo is de bal gaan rollen.”
Hoe komen jullie aan de machines?
“In eerste instantie gebruikten we alleen de machines van de Hogeschool Rotterdam op de tijden dat zij er geen gebruik van maakten. Maar al snel zijn we zelf gaan investeren. We gebruiken nog steeds hun machines, maar andersom komen er ook steeds meer studenten naar ons toe om te prototypen, of om even iets te printen.
Daarnaast neemt de community zelf ook weer machines mee die aan elkaar worden uitgeleend. Daarmee zijn de machines de verantwoordelijkheid van iedereen, in plaats van dat ze alleen van ons zijn.”
Je zit hier in het Innovation Dock met grote spelers zoals Gemeente Rotterdam, IHC, Damen Shipyards, T-Mobile en Imtech. Hoe profiteren jullie daarvan?
“Kijk, voor innovatie in de haven heb je onderwijsinstellingen en kleine spelers nodig om nieuw talent aan te boren. Maar die moeten wel weer samenkomen met het bedrijfsleven. Wat is nou beter dan dat fysiek te faciliteren?! Grote bedrijven ontdekken hier steeds meer de kracht van samenwerken met start-ups om nieuwe innovaties te ontwikkelen. Het is hier daardoor eigenlijk een groot dorp; we kennen elkaar, gunnen elkaar wat, verwijzen elkaar door. Daarom zijn we in anderhalf jaar al zo ver, omdat we niet alleen zijn.
Dit is echt uniek in de regio, misschien wel in Nederland. Ik ken geen plek die zo mooi is opgeknapt, zo open is ingericht om ondernemers een plek te geven en tegelijk zo uitnodigt om samen te werken.”
Waar ben je het meest trots op?
“Op onze community. We hadden anderhalf jaar geleden niet durven dromen een plek als deze te zijn, waar mensen gewoon dagelijks komen om te werken. Er is veel vertrouwen en wederkerigheid binnen onze community en mensen voelen zich er echt onderdeel van. Als wij alles zelf hadden moeten doen was het niet gelukt. We hebben een kring van zzp’ers die workshops geven, meehelpen als er aanvragen zijn van mensen die iets willen maken uit hout, bijvoorbeeld. Iedereen verdient zo wat aan het platform. Kortom; door je aan te sluiten bij RDM Makerspace, vergroot je je netwerk en je kansen.”
Heb je daar een voorbeeld van?
“Sinds een tijdje is het architectenbureau Studio RAP lid bij ons. Zij ontwerpen niet alleen, maar maken zoveel mogelijk zelf met behulp van robotarmen. Onlangs kregen zij een opdracht van één van de huurders van een kavel van RDM. RAP werkt daar nu aan een paviljoen, met houten dak en een constructie van staal en glas, waar straks workshops in worden geven. Zo vind je elkaar.”
Jullie zitten op Heijplaat, toch wel uit de route. Hoe bevalt deze locatie?
“Hier heb je de ruimte om alles op één locatie te huisvesten. Om alle partijen bij elkaar te brengen. Een perfect netwerk, je krijgt iedereen mee. Zo weten wij als RDM Makerspace bijvoorbeeld dat we een drone zone kunnen ontwikkelen, omdat HRO en TU daarin geïnteresseerd zijn.
Deze plek heeft natuurlijk ook een stukje historie. Er zit een ziel in het gebouw. Ik vind die overgang heel mooi; vroeger werkten hier zesduizend man aan de scheepsbouw, nu is er een nieuwe impuls met nieuwe makers. Door die commitment van alle partijen om er wat van te maken is het wat het is. Daar liften wij als RDM Makerspace op mee, maar we dragen er ook aan bij.
In Amsterdam bestaat een initiatief met eenzelfde insteek, maar dat zit wel op een bedrijventerrein. Daar merk je toch dat ze die verbinding missen, want iedereen doet zijn eigen ding. Dit is een open gebouw, letterlijk zonder deuren, dus je bent snel geneigd om elkaar te helpen en samen koffie te drinken.”
Dat gezegd hebbende, hoe Rotterdams is jullie bedrijf?
“Ja, we hebben natuurlijk een Rotterdams hart door de historie en veel van onze leden komen uit de stad. Maar ook hoe we werken; aanpakken, korte lijnen, direct contact, geen bullshit. ‘dit is ons idee, doe je mee, wat is nodig?’ Alle clichés zeg maar; handen uit de mouwen. Kijk wat je binnen anderhalf jaar kunt realiseren.”
Waar zie je jezelf over vijf jaar?
“We zijn nog steeds aan het uitbreiden met machines. We willen ons meer richten op 3D printen, drones, sensoren, robotarmen. Die laatste worden steeds goedkoper, en het wordt steeds interessanter voor bedrijven om te bekijken wat ze kunnen automatiseren. We hebben al afspraken gemaakt met een bedrijf dat robotarmen levert. Zij vinden dit ook een goede plek om te laten zien wat allemaal kan. Duizenden mensen komen hier jaarlijks langs, dus dat maakt het een heel leuke visuele plek.
We willen natuurlijk nog meer mensen en bedrijven naar ons toe trekken. Nog meer partijen samen krijgen. Juist ook die één pitter, die uitvinder op zijn zolderkamertje. Mensen hoeven niet zelf te investeren in de aanschaf van allerlei dure machines om hun ideeën te verwezenlijken. Wij moeten plek worden waar je heen gaat voor het ontwikkelen van je ideeën en producten, maar ook voor de volgende stap: Funding, netwerken… Wij worden dat platform die dat allemaal aanbiedt!”
karinkoolen.com 