Met een opvallende rode gevel en in de etalage de nieuwste collectie gothic, metal, rockabilly en punk: Black Widow vormt al 29 jaar een vertrouwd beeld op de Nieuwe Binnenweg. En dat is bijzonder, want de winkels in deze stijl zijn in Nederland nog op één hand te tellen. Karin gaat in gesprek met eigenaar Gerard Roijackers. Hoe houdt Black Widow zich staande in een tijd van recessie en internet-shoppen? En hoe is het gesteld met de alternatieve subculturen in Rotterdam anno 2013?
Tekst: Karin Spillenaar-Koolen | Foto’s: Annabel Storm
(Verschenen op: Vers Beton)
In mijn tienerjaren deden slechts twee plekken in Rotterdam er écht toe: poppodium Baroeg en Black Widow. Waar ik nu met vriendinnen afspreek in een urban koffiebarretje, troffen we elkaar vroeger voor de ingang van Black Widow op de Nieuwe Binnenweg. Uren zoet waren we, tussen het fluweel, lak en kant, de pentagrammen en omgekeerde kruisjes, stud riemen en korsetten. Het feit dat een laktopje of een hoepelrok me toentertijd een rib uit mijn lijf kostte, nam ik voor lief.
Vrijdagmiddag. Tien jaar later stap ik over de drempel. Nog steeds die doorleefde rode vloer. Elke vierkante centimeter van de winkel is gevuld met kleding en accessoires, voor ieder wel wat wils. Nine Inch Nails klinkt uit de speakers. Het lijkt of de tijd hier heeft stilgestaan, maar niets is minder waar.
Van lak naar lolita
Black Widow werd opgericht door Gerard en Carrie. Inmiddels is het stel uit elkaar; Carrie is advocate geworden en Gerard (1951) zwaait sindsdien de scepter in de zaak. “Carrie richtte zich meer op punk en gothic, ik heb de boel wat kleur gegeven”, vertelt hij. De winkel heeft een aantal veranderingen ondergaan. Zo kun je in Black Widow niet langer terecht voor een piercing. Gerard: “Daar kon ik niet meer achter staan, jongeren die hun hele gezicht vol gaten schieten.” Ook alle kleding in lak en latex is verdwenen. Dat trok teveel ongewenste bezoekers. “Fetisjisten die uren in die paskamer bleven, heb ik hier toch liever niet. Zij kunnen bijvoorbeeld terecht bij QuasiModo, hiernaast”, zegt Gerard. De typische wijde broeken zullen langzaam maar zeker ook uit de rekken gaan verdwijnen. Gerard verkoopt voornamelijk wat hij zelf mooi vindt. “Burlesque, Lolita, prachtige korsetten…” De kleurrijke rokken, vestjes en jurkjes in Rockabilly, fifties en maritieme stijl geven de donkere winkel wat kleur. Leatherlook leggings zijn de laatste kledingstukken die doen denken aan lak. “Tegenwoordig zie je een veel breder publiek in de winkel”, vertelt Gerard. Hij rekent een paar zwarte engelenvleugels af met twee meisjes aan de kassa. Perfect voor het (verlate) Halloween feestje waar de twee vanavond naar toe gaan.
Verboden voor ouders
Ik moet erkennen dat het beeld in de winkel veranderd is. “Vroeger was deze hele buurt alternatief”, herinnert een klant zich als we aan de praat raken. “Punkers, metals, van die lange gothic-gewaden. Dat zie je nu veel minder in de stad.” Gerard knikt. “Er hing hier een bordje met ‘verboden voor ouders’, dat was heel serieus. Maar hedendaagse ouders stimuleren het juist als kinderen een beetje experimenteren en hun eigen identiteit ontdekken. Kinderen hebben hierdoor misschien ook minder behoefte om zich tegen hun ouders af te zetten.”
In deze hypersnelle tijd van internet en (social) media is de vorming van je identiteit voornamelijk een individuele ontdekkingstocht geworden en steeds minder ingekaderd binnen heersende subculturen, realiseer ik me. Jongeren plaatsen zichzelf niet graag meer in een hokje. Veel uitingsvormen die vroeger bijzonder of extreem gevonden werden, zijn nu bijna ‘normaal’ en soms zelfs vercommercialiseerd. Bij H&M en Zalando shop je in enkele minuten een ‘gothic-look’ bij elkaar. Zijn stromingen als gothic en punk daarmee afgeschreven? Het verkoopmeisje in de winkel twijfelt. “Je ziet het nu veel minder, of in een heel andere vorm.” Ze verontschuldigt zich en gaat een klant helpen die bij de vitrine op zoek is naar witte contactlenzen.
Enigszins melancholiek dwaal ik door de fluwelen jurken en tops van het merk Laughing Vampire. Sterk afgeprijsd. “Dit wordt nog heel weinig gemaakt, laat staan verkocht, ik schat nog maar eens per twee maanden”, vertelt Gerard. Dat de gothic(mode) veranderd is sinds mijn laatste trip naar het festival Summer Darkness, staat buiten kijf – en dat is maar goed ook. Want daarmee is tegelijkertijd plaats gemaakt voor nieuwe stromingen.
Andere tijden
Internet is, zoals bij veel winkels, de grootste bedreiging voor Black Widow. “Ik ben een paskamer voor het internet”, aldus Gerard. “Hier passen, online bestellen.” Gelukkig heeft hij nog altijd de haarverf in alle kleuren van de regenboog. “Zelfs op een slechte dag verkoop ik altijd wel een paar pakjes haarverf, kan ik toch de huur betalen”, lacht hij. Een mooie brunette rekent felroze haarverf af: “Wel eerst blonderen hè?” Het meisje belooft het.
De crisis, die in 2008 de neergang inzette voor bijna alle ondernemers op de Nieuwe Binnenweg, heeft grote impact gehad. Gerard: “Ik heb twee vaste krachten moeten ontslaan, zij werkten hier al 11 en 24 jaar. Dat is gewoon onmenselijk.” Sindsdien staat hij zelf zes dagen per week in de winkel. De crisis resulteerde ook in faillissementen van kledingateliers in Engeland. Sindsdien wordt een groot deel van de producten die te vinden zijn in Black Widow geproduceerd in China en India.
Museum Black Widow
“Wat tof dat jullie hier nog steeds zitten!”, roept een klant die zojuist binnenstapt. Gerard kent het liedje: Black Widow als museum. Hij doelt op het feit dat een bezoekje aan zijn winkel voor veel mensen een trip down memory lane is. Leuk hoor, die nostalgie, maar de vraag is natuurlijk hoe levensvatbaar dat is voor de toekomst. Gerard gooit het bijltje er in deze moeilijke tijden niet bij neer en blijft inventief. Binnenkort kunnen klanten terecht voor een tatoeage en een haarverfbeurt in de winkel.
Als één van de laatste winkels in het onvervalste alternatieve segment is de oer-Rotterdamse Black Widow van onschatbare waarde, besluit ik. En mocht de zaak in de toekomst onverhoopt toch moeten sluiten, dan mag museum Black Widow van mij een feit worden. Maar dan wel op de Nieuwe Binnenweg, achter die rode gevel.
karinkoolen.com 